OMS yemeje urukingo rwa Malaria rwageragerejwe muri Afurika

webmaster webmaster

Ukeneye kwamamaza! Gusobanuza! Gutanga amakuru? Hamagara 0788772818

Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku Buzima, OMS, ryemeje ikoreshwa  muri Afurika ry’urukingo  rwa Malaria ruzwi nka RTS,S/AS01 cangwa  Mosquirix nyuma y’imyaka itandatu hakorwa ubushakashatsi kuri rwo.

OMS yemeje urukingo rwa Malaria rwageragerejwe muri Afurika

OMS ivuga  ko kugeza ubu abarenga miliyoni Magana abiri ku Isi bandura buri mwaka, mu gihe abandi  ibihumbi  ijana bicwa  nayo by’umwihariko abo ku mugabane wa Afurika.

Impuguke mu turemangingo ndangasano akaba n’umwarimu muri Kaminuza y’u Rwanda,Prof.Leo Mutesa, yabwiye Radiyo Rwanda ko kuba uru rukingo rubonetse ari intambwe nziza  itewe.

Yagize ati “ Iyi intambwe ikomeye cyane kuko ubundi ziriya nkingo zgiye zigeragezwa zikamara igihe kirekire , hari ubushakashatsi bwagiye bukorwa .Ubundi kugira ngo urukingo rube rwashoboka rufata imyaka  hagati y’ibiri na makumyabiri rugeragezwa ariko biterwa n’ukuntu urukingo rukozwe.Iyi ni intambwe ishimishije nyuma y’imyaka itandatu rugeragezwa cyane ku mugabane wa Afurika aho icyoreo cyibanze.”

OMS  ivuga ko mu bantu bibanze bagomba guherwaho bahabwa uru rukingo ari abana kugira ngo imibri yabo ibashe kugira ubwirinzi.

Prof.Leo Mutesa asanga  kuba abana ari bo bagomba guherwaho bahabwa uru rukingo , ahanini byatewe n’uko ari bo bakunze kwibasirwa na Malaria.

Yagize ati “ Mu bushakashatsi bwakozwe mu bihugu byo muri Afurika, ni uko abana nabo bagiye mu bushakashatsi byagaragaye ko rwizewe, rwagaragaye ko rugabanya hafi 40%, kuba warwara Malaria yoroheje cyangwa iy’igikatu.”

Yakomeje ati “Muri Malaria y’igikatu niho yibasira abana cyangwa abagore batwite ndetse ikanabahitana .Iyo y’igikatu rero niyo ikunze kubonekamo  cyane abarwara  umutwe.Rero icyo urukingo rwagaragaje ni uko rwagabanyije ibi bimenyetso.

- Advertisement -

Kuki Afurika ari yo yageragerejweho uru rukingo?

Mbere y’uko rwemezwa n’ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku buzima OMS, rwari rwabanje kugeragerezwa  mu bihugu nka  Malawi, Ghana hamwe na Kenya.

Igerageza ry’ibanze ry’urukingo rushya rwa Malaria rwakozwe na kaminuza ya Oxford ryari ryerekanye  ko rukora ku kigero cya 77% mbere y’uko rwemezwa.

 Prof Leo Mutesa Yavuze ko kuba rwarageragerejwe ku bihugu bya Afurika ari uko ari yo ikunze kwibasirwa.

Yagize ati “ Malaria niyo ndwara ya mbere  ihitana abantu benshi muri Afurika,kugeragezwa muri Afurika ni ukubera iyo  mpamvu , kugira ngo turebe abantu barware Malaria bari mu bihugu bitandukanye muri Afurika ,kandi byari ukugira ngo urwo rukingo rugeragezwe aho hantu hari ikibazo.”

Bisanzwe bimenyerewe ko  nkingo umuntu ahabwa doze zitandukanye  nk’uko byagaragaye ku rukingo  rwa Coronavirus aho umuntu ahabwa doze Irenze imwe.Kuri uru rukingo rwo , ubushakashatsi bwerekana ko umuntu ashobora kujya ahabwa doze imwe ariko nyuma y’imyaka itatu akaba yahabwa indi doze kuko rudakingira burundu gusa ko ubushakashatsi bukomeje.

Imibare  y’abarwara Malaria ihagaze gute mu Rwanda?

Imibare itangwa n’inzego z’ubuzima mu Rwanda, igaragaza ko abarwayi ba malaria bagabanutseho abasaga miliyoni 1,1 mu mwaka umwe gusa.

Abarwayi ba malaria bavuye kuri miliyoni 2,5 babonetse mu mwaka w’ingengo y’imari 2019/2020, bagera ku barwayi miliyoni 1,4 mu mwaka w’ingengo y’imari 2020/2021.

Ikigo cy’Igihugu gishinzwe Ubuzima (RBC), cyagaragaje ko hagati ya 2016 na 2021, malaria mu Rwanda yagabanutse ku kigero cya 71 %.

Abarwayi ba malaria y’igikatu bagabanutse muri iyo myaka. Nko mu 2015/2016 abarwayi ba malaria y’igikatu bari 18000, mu 2019/2020 bagera ku 4000 mu gihe mu 2020/2021 bageze ku 2500.

URwanda rwiyemeje kuranduara Malaria aho kugeza ubu abajyanama b’ubuzima bifashishwa mu gukurikirana abarwayi bayo mu ngo ndetse hanatangwa inzitoramibu.

Ni mu gihe kandi Guverinoma y’u Rwanda yiyemeje gukoresha miliyari 259 Frw mu bikorwa byo guhashya iyo ndwara hagati ya 2020 na 2024.

Mbere y’uko rwemezwa na OMS, rwabanje kugeragerezwa  mu bihugu nka  Malawi, Ghana hamwe na Kenya.
REBA YouTube Channel UMUSEKE TV video nziza nk’iyi. UKORA LIKE SHARE na COMMENT

TUYISHIMIRE RAYMOND / UMUSEKE.RW